‘’Andolsun Biz, senden önce nice elçileri kendi kavimlerine gönderdik. Onlara apaçık belgeler getirdiler. Biz de suç işleyen günahkârlardan intikam aldık. Müminlere (gerçeği onaylayanlara) yardım etmek Bizim üzerimize bir haktı (bir görevdi).’’ (Rûm Suresi 47)
Bu ayetten sonra aklımıza gelen ilk soru; ‘’Müminlerin vasıfları nelerdir?’’ olacaktır. Bu sorunun yanıtı Kuran’ da geçen müminlik ile ilgili ayetleri incelemek olacaktır. Ancak biz daha çok ön plana çıkan yedi ayet üzerinden bunu değerlendireceğiz.
Müminlik bahsi edenin
Hırsı nefsi ölü gerek
Hak sıfatı gözleyenin
Kıldan ince yolu gerek
- Haksız yere cana kıymazlar (Enam 151)
Müminlerin vasıflarından biri cana kıymamaktır. Can incitmemektir. Yalnızca insanı değil, bitkileri ve hayvanları da incitmemektir. Vatan savunması ve nefs-i müdafaa dışında insan öldürmek Kuran’ a göre ve dolayısıyla Alevi İslam inancında göre büyük günahtır.
Bugün hâlâ, örneğin Tunceli’ de geyikler kutsaldır. Tüm canlılar kutsaldır. Avcılık adı altında hayvan katliamı kesinlikle müminlerin yapacağı işlerden değildir.
- Anaya babaya iyi davranırlar (Enam 151)
Ana ve baba ile iyi geçinmek, onlar hayatta iken kıymetini bilmek de müminlerin yapacağı işlerdendir. ‘’Keşke anne ve babama şunları yapmasaydım’’ dememek için bugünden kıymetini bilmemiz gerekiyor.
- Büyük günahlara (fuhuşa) açıktan da gizlice de yaklaşmazlar (Enam 151)
Kuran’ da fuhuş ifadesi yalnızca zina için kullanılmamıştır. Bunun yanında yalan, dedikodu, iftira, kul hakkına girmek gibi büyük günahları da içerir. Müminin nişanın en büyük göstergelerinden biri fuhuştan yani büyük günahlardan uzak durmasıdır. Aslında fuhuş kelime anlamı olarak iğrençlik veren, utanç veren tüm eylemleri kapsar. Yüce Allah gerçek müminlerin fuhuştan uzak durduğunu özellikle belirtir.
- Salatlarını huşu içinde yaparlar. (Huşu=tevazu, alçakgönüllü) (Muminin 2)
Geçtiğimiz haftalarda sâlât konusunu ayrıntılarıyla irdelediğimiz için burada yüzeysel olarak değineceğiz. Sâlât yani çok anlamlı bir kelime olan ancak temelinde ‘’bağ kurmayı’’ barındıran ifade ile Yüce Allah’a yakarırken huşu içinde olmaktır. Huşu; tevazu, alçakgönüllülük, hak-i turab olmak gibi anlamları vardır. Gerçek müminler asla gösteriş için ibadet etmezler, oruç tutmazlar, birileri desin diye dini ritüelleri kullanmazlar. Yani dini oyuncak hâline getirmezler. Salat, ‘’destekleşme dayanışma, Allah’ ın dinini ve doğa yasalarını ayakta tutma’’ gibi bir çok anlamı vardır.
İçin temiz olmadıktan sonra
Hacı, hoca olmuşsun kaç para
Hırka post seccade güzel amma
Yüce Tanrı kanar mı bunlara /Ömer Hayyam
- Cahiller laf attığında ‘’selam’’ derler. (Furkan-63)
Örneğin, Avrupa’ da geçtiğimiz aylarda kutsal kitabımız Kuran yakıldı. Gerçek müminler bu duruma hakaret, şiddet ve kötülükle asla cevap vermez. Bu durumlarda dini doğru düzgün anlatarak tüm dünyaya ders vermelidir. Çünkü herkes kendisine yakışanı yapacaktır. Cahil kendisine yakışanı, kâmil de kendine yakışanı yapacaktır. Kuran’ı Kerim cahillerin laf atmasına karşı müminlik vasfı gereği ‘’selam’’ yani ‘’barış’’, ‘’esenlik’’ demeyi önermektedir. Görüldüğü gibi her koşulda barışı öneriyor. Pirimiz, Pir Sultan Abdal’ da buyuruyor ki:
Kötülük edene sen iyilik eyle
Arif ol herkesin dilinden söyle
Özün alçak eyle engini boyla
Engin yerde bahar olur kış olmaz
Dolayısıyla günümüzde de çevremizde olan bitene karşı duyarsız kalmamakla birlikte, cahiller ile aynı çuvala girmeyip, anlayışsız kimselere karşı duruş sergileyip yanlarından ayrılmak büyük bir insani değer olduğunu unutmamamız gerekmektedir.
6. O erdemliler ki bollukta ve darlıkta yardım ederler, mallarından harcarlar, öfkelerini (yutarlar) kontrol altına alırlar, insanların kusurlarını görmemezlikten gelirler (affedici olurlar). ALLAH iyilik yapanları sever. (Ali imran 134)
Öfke gelir göz kızarır, öfke gider yüz kızarır. (Konfüçyus)
İmam Ali’ de : Öfke tutuşturulmuş bir ateş gibidir. Her kim öfkesine hakim olursa onu söndürür. Ve her kim onu salıverirse ilk yanan kendisi olur.
Öfkeni nasıl yenersin? Bu soruyu her insan kendisine sormalıdır. Müminliğin en önemli göstergelerinden biri ‘’öfkeyi yenmektir.’’ buyurmuştur.
Gördüğün gözün ile
Söyleme sen sözün ile
Ondan sonra bizim ile
Olasın mihman dediler / Şah Hatayi
7. Sabredenler, kendilerine bir musibet geldiğinde, "Biz Allah'ın kuluyuz ve biz O'na döneceğiz" derler. (Bakara 156)
Sabır, değişen şartlarda ne olursa olsun duruşunu bozmamaktır. Zorluklara göğüs germektir. İsyan etmemektir. Başımıza gelen musibet kendi ellerinle mi, yoksa imtihan mı? Bunun bilincinde olursa insan, bulunduğu duygu durumu, ruh halini ve şartları da anlayabilecektir.
İşte mümin olmanın öne çıkan 7 maddesi… Gerçek müminler sözde değil, özünde Kuran’ı yaşar ve Allah’ ın Yüce dini İslam’ ı da hayatında bu gerçeklere bağlı olarak sürdürür.
Haklı sözler nerden gelirse Haktır
Özünü bilmeyen Hakk’ tan ıraktır
‘’Ben müminim diyen canlar cihanda çoktur’’
Nişansız müminin sözü hoş olmaz
(Pir Sultan Abdal)
ALEVİ İSLAM İNANÇ HİZMETLERİ BAŞKANLIĞI
Ayrıntılı Bilgi İçin; Alevi İslam İnanç Hizmetleri Sayfasını Takip Ediniz https://www.aleviislaminanchizmetleri.org/